էր մոռանալ Սոֆիի մասին, սակայն Վահանի զանգը ու նրան հաջորդող հանդիպումը, տակնուվրա արին իր կյանքը։
–Արի՜, Արամ, արի․․․ ես պիտի խոսեմ քո հետ․․․ անպայման պիտի կիսվեմ, թե չէ խելքս գցելու եմ։
Արամի սիրտը կասկած մտավ։ «Չլինի թե Սոֆին ամեն ինչ պատմել է»։
Գնացին խոհանոց։ Վահանը հանեց բաժակները։
–Պետք չի։ Առավոտ կանուխ․․․ Վա՜ն, առանց այն էլ շատ ես խմում․․․
–Ճիշտ ես․․․ պետք է թարգել խմիչքը․․․ դա է իսկական չարիքը․․․ դրա պատճառով են բոլոր պրոբլեմներս․․․
–Ի՞նչ է պատահել։ Ինչու՞ ես այսպես հուզվել։
Արամը սպասեց պատասխանի։ Մի՞էե Սոֆին պատմել է։ Սակայն Վահանը լռում էր։ Նա նյարդայնացած անցուդարձ էր անում խոհանոցում։ Վերջապես կանգնեց ու մի շնչով արտասանեց։
–Արա՛մ․․․ ես մի բան արել եմ, վատ․․․ շա՜տ վատ․․․
–Ի՞նչ, Վա՜ն․․․
–Չգիտեմ ինչպես ասեմ, ամաչում եմ։
–Ինձնի՞ց։ Վա՜ն, դու այն մարդն ես որ գիտի իմ մասին ամեն ինչ, սկսած աշխատանքից, ավարտած նախշունիկներով։ Ի՞նչ ես արել․․․ որ այս վիճակում ես։
–Սոֆին․․․
–Ի՞նչ Սոֆին․․․
–Ես նեղացրել եմ նրան։
–Նեղացրե՞լ։
–Այո։ Մի օր․․․ մի գիշեր․․․ ես նրան․․․ ես հարբել էի, շա՜տ․․․ ոտքերի վրա հազիվ էի մնում․․․ այդ օրը․․․ Արամ ճիշտն ասած, չեմ հիշում ոչինչ․․․ հիմա երևակայում եմ միայն, թե ինչ է կատարվել։
–Կարող ես ավելի պարզ խոսել։ Դեռ ոչինչ չեմ հասկանում,—Արամը կանգնեց ընկերոջ առաջ։
–Սոֆին աշխատանքից տուն էր գալիս, առաջարկեցի տուն տանել, խմած էի, նա տեսավ դա միայն երբ նստեց մեքենան, բերի այստեղ․․․
–Ու՞,—անհամբերությամբ բացականչեց Արամը։
–Չեմ հիշում ինչ է կատարվել։
–Բա էլ ի՞նչ․․․ ինքը ի՞նչ է ասում․․․
–Իրեն տեսել եմ դրանից երեք օր անց․․․ լացեց-լացեց ու ասաց, որ ամեն ինչի մեջ ես եմ մեղավոր, գոռաց-գորգոռաց ու վռնդեց ինձ։ Ոչինչ չհասկացա․․․ Վախենում եմ․․․ հարբած ժամանակ չափն եմ անցել։
Արամը անձայն նստեց սեղանի մոտ դրված աթոռին։
–Ինչի՞ մասին ես խոսում, Վահան։
–Արամ, նա հղի է։
Արամը շշմած նայեց ընկերոջը։ Ի՞նչ է նշանակում հղի է։
–Մի նայիր այդպես․․․ ես ինքս չեմ հիշում ոչինչ․․․ վերջինը ինչ հիշում եմ, դա ինչպես նա նստավ իմ մեքենան, մեկ էլ երազի պես ինչպես ուզում էի համբուրել․․․ չլինի՞ բռնաբարել եմ․․․ չեմ հիշում ոչինչ Արամ, ընդհանրապես ոչինչ․․․
Բայց Արամը ոչինչ չէր լսում։ Հղի՜․․․
–Ո՞վ ասաց, որ հղի է։ Ի՞նքը․․․
–Ո՜չ։ Սոֆին չգիտի որ ես իմացել եմ դրա մասին։ Տեսա հիվանդանոցից դուրս գալը, գնացի, մի քանի ռուբլի ու բժիշկը ամեն ինչ պատմեց։
–Վա՜ն․․․
Արամը ոտքի ելավ։
–Ի՞նչ․․․
–Իսկ ո՞վ ասաց, որ քեզնից է։ Գու՞ցե․․․
–Ո՜չ, չհամարձակվես, նա այդպիսի աղջիկ չէ՛։
«Հղի՜ է»․ անվերջ հնչում էր Արամի ականջներում։
–Բայց դու հաստատ չգիտես։
–Արա՜մ, տեսնեիր նրա ճիչերն ու արցունքները, երբ գնացի մոտը այն օրվանից հետո․․․ անվերջ կրկնում էր, որ ես եմ մեղավոր, ոչնչացրել եմ իրեն, այլևս չունի ապագա, և շատ ուրիշ բան․․․ հիմա չգիտեմ, ինչ մտածեմ․․․ ինչու՞մ եմ մեղավոր․․․ ես այն օրը այնպես էի խմել, որ ոչինչ չեմ հիշում։
Արամը դեռ չէր կարողանում մարսել լսածը։ Ոչ նրան հետաքրքիր չէր Վահանի զառանցանքը, ու պատասխանում էր, որ ընկերոջ աչքից վրիպի իր հուզմունքը։ Սոֆին հղի է։
–Ուղղակի չեմ հասկանում, ինչու չի ասում ինձ։ Մի՞թե մտքից անցկացնում է, որ կարող եմ անտեր թողնել սեփական երեխուս։
–Սիրու՞մ ես նրան,—անկախ ինքն իրենից հարցրեց Արամը ու նայեց ուղիղ Վահանի աչքերի մեջ։
–Հիմար հարց․․․ սիրու՞մ ե՜մ, ես գժվում եմ նրա համար․․․ իմ համար անտանելի է այն փաստը, որ կարող էի այդպես վարվել նրա հետ։ Միթե այդ րոպեին, լրիվ անջատվել էի․․․
–Վահա՜ն․․․
–Ի՞նչ․․․
Արամը մի խոր հայացք գցեց ընկերոջ վրա, սակայն ոչինչ չասաց։
–Մի լռի, ասա մի բան։ Լրիվ մոլորվել եմ։ Ամաչում եմ նայել Սոֆիի աչքերի մեջ։ Մի քանի անգամ փորձեցի խոսել հետը։ Ասում է․ «Մի՛ մոտենա»։
–Ես պիտի գնամ,—հայտարարեց Արամը։
–Ու՞ր։ Քեզ սիրտս եմ բացում, իսկ դու՞։
–Մենք դեռ կխոսենք այս թեմայի շուրջ։
Երբ Սոֆին տեսավ դռան շեմին կանգնած Արամին ապշեց։
–Ինչու՞ եք եկել։
–Ե՜ք․․․ եթե կինը սպասում երեխայի մի տղամարդուց, ուրեմն պիտի նրան «դու»-ով դիմի։
Սոֆիի գույնը գնաց։ «Որտեղի՞ց գիտեք»․ գրվեց նրա ապշած դեմքին։ Արամը սպասեց, որ նա ճանապարհ տա իրեն։ Սակայն օրիորդը քարացել էր տեղում։ Արամը կողք հրեց նրան ու մտավ մեջ, փակելով իր հետևից դուռը։
–Ի՞նչ ես բերանդ ջուր առել; Խոսի՛ր։
–Հեռացե՛ք իմ տնից։
–Ինչու՞։
–Չե՛մ ուզում խոսել ձեր հետ, ո՛չ էլ տեսնել ձեզ։
–Սոֆի՜,– Արամը մոտեցավ, որ բռնի օրիորդի ուսերը։
–Մի՛ մոտեցեք ինձ։
Սոֆին պարզեց ձեռքերը, ասես սահման գծեց իրենց միջև։
–Հանգստացի՛ր ու խոսենք։
Սոֆին ետ-ետ գնաց ու դեմ առավ սեղանին։
–Ինչու՞ եք եկել։
–Ուզում եմ իմանալ, երեխան ի՞մն է։ Թե ինձանից հետո եղել և ուրիշ տղամարդիկ։
Սոֆին երկու ձեռքը ետ արեց ու բռնվեց սեղանից։ Նրա ուսերը կորացան ու գլուխը կախվեց կրծքին։
–Ի՞նչ եք խոսում։ Գնացե՛ք, խնդրում եմ գնացե՜ք։
Արամը մոտեցավ նրան։ Նորից պարզեց ձեռքը, որ բռնի նրան, սակայն նորից օրիորդը կծկվեց ու ձեռքերը բարձրացրեց, ասես հանձնվում էր։
–Ո՜չ, ո՛չ․․․ հեռու՛․․․
–Դու պիտի ասեիր, որ հղի ես․․․ պիտի գտնեիր, իմանայիր թե ո՛վ եմ ես, թե քո համար նշանակություն չունի, ումից երեխա ունենալ։
–Ձեզ ի՞նչ։ Ո՞վ եք որ հարցաքննում եք։ Իմ կյանքն է ինչ ուզեմ կանեմ,—լացակումած արտասանեց օրիորդը։
–Իհարկե․․․ գործը ձերն է,—Արամը չզգաց ինչպես անցավ «դուք»-ի։ Այդ համառը ստիպեց խաղալ իր կանոններով։—Ի՞նչ եք մտածում անել։
–Այսինքն․․․ ձեզ ի՞նչ․․․
–Եթե պահես երեխուն կկործանվես․․․
Սոֆին ուղղվեց ու քմծիծաղ արեց․
–Ես արդեն կործանվել եմ։ Բայց դա ձեր գործը չի։
–Իմն է․․․ որովհետև ես ամուսնացած եմ։
–Ամուսնացա՞ծ․․․
Արամը տեսավ ինչպես դիմացինը նյարդայնացած սեղմեց բռունցքները, կրծքին ու լարվեց, շրջվեց մեջքով ու մարմինը դողդողաց։
–Ի՜նչ թշվառն եմ ես․․․
