XXIII
Калiсьцi выпадкова я дасталася ў самае нутро яе змрочнай натуры, прорву, поўную выбуялай эротыкi, жаданняў i двухсэнсавасцi. Сярод кнiг я натыкнулася на аматарскi здымак голага мужчыны. Паклала яго на пiсьмовы стол, не падазраючы, што гэта яе ўласнасць. Яна, заўважыўшы маю цiкаўнасць i, можа, нейкае пытанне ў вачах, усмiхнулася. Нi пра што не пыталася, але, вiдаць, мой позiрк быў поўны загадкавай натугi, калi ўжо яна загаварыла сама.
Калi яна яшчэ была за сваiм мужам, здарылася непрыемная гiсторыя з лiстом, якi яна атрымала ад аднаго калегi журналiста, што выехаў у Францыю i слаў поўныя жалю i настальгii эпiсталы. Вiдаць, даймаў яго брак жанчыны, таму ў пiсьмах было шмат розных эратычных алюзiй i нейкiх успамiнаў з iх разам праведзеных на Чорным моры вакацый пасля сярэдняй школы.
Адно пiсьмо прачытаў яе муж. Гэта быў якраз час яго найбольш пiльнага кантролю. Для яе чым далей, тым больш невыноснага. Але яна не магла вырвацца з заклятага кола мужавай раднi, сваiх бацькоў, цеснай кватэры ў бетонный пустынi з выглядам на пад'ёмныя краны i спляжаны ландшафт. I яна прыйшла да думкi неяк схавацца ў якой-небудзь выключнай прыватнасцi, куды нiхто не меў бы права без спросу соваць цiкаўны нос. Яна заказала сабе персанальную паштовую скрынку. У галоўным будынку менскага паштамта яна магла непрыкметна схавацца на некалькi хвiлiн, забраць карэспандэнцыю i пажыць у сваiм таямнiчым свеце, поўным мрояў, няспраўджаных разбушаваных летуценняў. Са студэнцкай газеты яна выбрала некалькi адрасоў i пачала перапiску. З дзяўчынай з Фiнляндыi, хлопцам з-пад Братыславы, а пазней з маладым iтальянцам Джульянам. Гэты апошнi iнтрыгаваў найбольш. Лiставанне развiвалася з неразгаданай двузначнасцi ў бок канкрэтнай эротыкi. Высыланыя канiкулярныя здымкi прыватных сустрэч пераставалi ўжо быць вычарпальнымi. Прыйшлi да згоды абменьвацца давяральнымi здымкамi з фотаклiшэ актаў. Спачатку яны былi няякасныя, бо не было добрага апарата. Пазней на ашчаджаныя грошы яна рашылася купiць паўпрафесiйную "Алiмпiю". I яшчэ толькi iснавала праблема з праяўленнем тых здымкаў, як бы тое не ўчворыць сенсацыi ў фотаатэлье. Яна пазнаёмiлася з дзяўчынай адтуль, i яны разам разглядвалi праяўленыя Джульянавыя здымкi.
Яна апiсала мне свае фотаграфiчныя iнтымы ў ваннай альбо ў кватэры ў адсутнасцi хатнiх. На здымках яна прыцiскала бюст альбо азадак да аконнай шыбы на балконе, садзiлася на фалiчныя бутэлькi, спрабуючы языком дастаць да смочак. Стаяла i сядзела ў розных паставах на падваконнiку. Ад Джульяна таксама атрымлiвала ананiстычныя аўтавыявы. Парнаграфiя развiвалася. З калатнёю сэрца раз на тыдзень бегла на паштамт па новую перасылку. Пазней i таго стала мала. Пастанавiлi спаткацца i паспрабаваць свае сiлы ў натуральных вымярэннях, дакрананнях i спазмах асалоды. Месцам спаткання абралi Братыславу. Яна скарыстала нейкуюю экскурсiю ў горы, каб апраўдаць сваю адлучку на некалькi дзён.
Яны замкнулiся з Джульянам на тры днi ў невялiкiм занюханым гатэлiку, аддаючыся парнаграфii ў натуры, рэалiзуючы з шалёным сткатам сэрца i задыхлiвым iмпэтам змрочныя мары, вiльготныя i лiпкiя думкi. Супакоеная вярталася ў Менск з гарачым рашэннем навучыцца iтальянскай мовы, бо слабой ангельскай выстарчала iм абаiм толькi на прымiтыўную камунiкацыю. Распальную i цiкавую толькi на некалькi першых гадзiн, а пасля пакутлiвую i ў пэўнай меры абразлiвую. Джульян бо плацiў за ўсё i быў клапатлiвы, але ўсё гэта разам рабiла на яе ўражанне гандлёжнай прыгоды.
XXIV
Яна прызналася, што аднаго разу, вярнуўшыся ў Менск з другой паездкi ў Братыславу, села ў скверы сярод латкоў з карцiнамi, матрошкамi i iншымi такога роду шадэўрамi мастацтва. Пiла пiва з бутэлькi, бяздумна ўглядваючыся ў прастору перад сабою. Было позняе папалудне. Адчула на сабе доўгi лiпкi позiрк мужчыны, якi сядзеў на лаўцы з дзяўчынай. У дзяўчыны кiдкi макiяж, яна прамянiлася прадажным сексам, была ў кароткай спаднiчцы i спакушала выстаўленымi на публiчны агляд зграбнымi нагамi.
Мужчына запалiў папяросу, не спускаючы драпежна-прагнага позiрку. Спачатку яна падумала была, што гэта звычайная цiкаўнасць. Пасля змецiла той двухсэнсоўны сальны лоск на твары, якiм мужчына надзiць i заахвочвае да скоку ў невядомае.
Далей яна расказала, што мiнула больш дзесяцi хвiлiн i мужчына падышоў да яе, загаворваючы пра ўсё, пра што можна загаварыць у скверы сярод карцiн, пахаджалых турыстаў i запыленай зелянiны. Па хвiлiннай размове яна ўжо адчула сябе як у памяшканнi з замкнутымi дзвярмi. Паспрабавала выбрацца, хоць з цяжка хаванай абыякавасцю кiдала фразы на тэму сваiх выдуманых штодзённых заняткаў. Нiбы хацела спадабацца мужчыну сваёй бескампрамiснай пазiцыяй. Праз паўгадзiны да iх падышла вышмiнкаваная паненка на высокiх абцасах i з нудою на твары. Толькi тады яна дацяла сваю наiўнасць i што на ўме таму тыпажу. Адразу ўбарохталася ў правакацыю, якую спачатку трактавала, як пацешную забаву. Прапанова працы па тэлефоне. Ён абсыпаў яе камплiментамi i бажыўся, што выбiраць сабе клiентаў яна будзе сама. Яна настолькi ладная i прывабная, што не абавязана кiдацца на любую прынаду. Грошы тут жывыя, халяўныя, а за апеку ён бярэ толькi палавiну. Яно зусiм нязгорш як на менскiя расцэнкi, калi сутэнёры здзiраюць з дзяўчат большую долю ўтаргоўкi.
Пасля гэтай размовы яна нават не адчувала абрыдлiвасцi да сябе. У галаве шумела выпiтая бутэлька пiва. Узяла нумар яго мабiльнiка i, удаючы свой поўны спакой, пайшла ўбок блiжэйшай станцыi метро. Дома адразу нырнула ў сямейны спакой перад тэлевiзарам i ў пустыя размовы пра нiшто.
Менавiта тады яна i наважылася напiсаць цыкл нарысаў, у якiх менскiя дзяўчаты спавядаюцца ў тонкасцях сваёй вулiчнай працы (i не толькi). Артыкулы прынеслi ёй розгалас, некаторыя газеты давалi даволi добрыя, як на Менск, сумы за большыя тэксты ў суботне-нядзельныя выпускi.
Муж быў вельмi незадаволены гэтым. Кпiў, што з такой журналiстыкай адкрытая дарога ў бульварныя рубрыкi. Пасля адной такой вострай размовы яна ўзяла купленыя незадоўга да таго ролiкавыя канькi i, заплёўшы валасы ў дзве школьныя касiцы, выскачыла з кватэры i правяла рэшту дня ў размашыстым раз'язджаннi па навакольнай асфальтавай арэне, як iстая наццатка.
XXV
Заiнтрыгаваная яе расказам пра адпад у сваю змрочнасць i адначасова ў адкрытасць свету розуму з такой самай сiлай, як бы тое заходзiлася пра агульнапрынятае спазнанне хараства прыроды, я пачала распытвацца, як яна спраўляецца са страхам перад светам, якi так брутальна адлучае нас ад нашых жаданняў, называючы iх злом i грэхам. Тады яна зацытавала мне фрагменты з кнiг Генры Мiлера. Сутыкнулася яна з iмi некалькi гадоў таму назад у добрым расейскiм перакладзе. I тады ёй раптам здалося, што цярпеннi гэтага чалавека падсумавалi ўсе ранейшыя змаганнi чалавецтва з двузначнасцю душы. Больш за тое, ўсё, што датуль здавалася хвалюючым i правакацыйным неспаўненнем, раптам абярнулася простай праўдай, дзiцячай забаўкай, казкай цi байкай на дабранач.
Яна пазбылася страху. Набралася ўпэўненасцi ў сябе. Дзiўна. Але, бадай, магчыма, бо такi яна не павiнна была ашукваць мяне, прыкiдвацца i напускаць на сябе. Я па-ранейшаму бiлася са сваiмi мяшчанскiмi звычкамi да ўдаванага сораму альбо страху.
Аднаго вечара мы сядзелi ў яе ў кватэры, i яна зноў вярнулася да пытання, як пiсала артыкулы пра менскiх прастытутак. Тады яна прапанавала мне прайсцiся па горадзе.
Мы выйшлi з цёмнай брамы яе дома. Скiравалiся ў бок праспекта Машэрава, дзе на шырачэзным тратуары сярод кветнiкаў падсветленыя рэкламы прэзерватываў асцерагаюць пра небяспеку СНIД'у i венерычных хваробаў. Было ўжо добра па дзесятай, i на тратуары сям-там кучкавалiся дзяўчаты, прабаўляючы час цiхiмi размовамi i цыгарэтамi. Штохвiлiны пад'язджалi машыны, з якiх высоўвалiся мужчынскiя галовы, дамаўляючыся i абгаворваючы ўмовы i стаўкi. Дзяўчаты нетаропка, спакойна, ва ўстаноўленым, вiдаць, памiж сабою парадку знiкалi ў машынах i раз'язджалiся па невядомых аб'ектах.
Гэта страшна небяспечна. Яна, запабягаючы маё пытанне, пачала расказваць, што дзяўчаты найбольш баяцца сiтуацый, калi за адным альбо двума аматарамi платнага сексу ў памяшканнi з'яўляецца цэлая шобла, якую трэба ўсю, па чарзе, абслужыць. Найбольш жорсткiя i крутыя прыбыльцы з поўдня, розныя там чачэнцы цi iншыя мусульмане. Шкодай вялiкай, можа, i не пакрыўдзяць, але за такi харавы секс плацяць толькi адну голую стаўку - наогул, гэта 20-50 даляраў.
Пад'язджае мiлiцэйскi патруль. Дзяўчаты ў такiм выпадку хаваюцца ў кавярнi альбо стаяць каля ўваходу ў кiнатэатр. На ўсялякi раз мы таксама праходзiм далей. Тады адна з iх пазнае маю таварышку. Прадстаўляецца. Завуць яе Света, яна вывучае журналiстыку ў тутэйшым унiверсiтэце. Успамiнае iх папярэднюю леташнюю сустрэчу i загаворвае. Артыкул ёй спадабаўся, але крыху завостры. Яна пачынае баранiцца, што, бач, яна не сацыяльная работнiца, што ёй да дупы, якога выбару трымаюцца дзяўчаты. Кожны мае права на тое, што яму пасуе i не шкодзiць iншым. Света дастае пачак цыгарэт i частуе нас. Пачынае наракаць, што калi б не даўгi, дык бы i не заводзiлася, не цацкалася б з усiм гэтым. Сама яна з-пад Магiлева i не хоча вяртацца ў нэндзу сваiх бацькоў. Не мае нiякай таланi на крутую кар'еру, не хапае блату, i таму яна рашыла крыху пасобiць сама свайму лёсу. I ўвесь час дэманстрацыйна гаворыць па-беларуску. Калi я пытаюся ў яе, цi мае час на вучобу пасля такой жылавымотлiвай начной працы, яна з усмешкай адказвае, што нiколi не мела нiякага клопату з навукай. Веды прыходзяць ёй спора, апрача таго сама папiсвае i шмат чытае. Як бы ў доказ таго пачынае чытаць свой новы верш - па-беларуску. Пасля расчаравана разважае пра няўдачлiвасць мужчынскай палiтычнай элiты. Прапускаючы палiтыкаў, даходзiць да высновы, што ў ложку самыя лепшыя - iншаземцы, мабыць, хацела зрабiць мне прыемнае, здагадаўшыся, што я полька, i расказала пра некалькiх палякаў, якiя мала што добра плацяць, кормяць i пояць, дык яшчэ пад канец патрафляюць i ў ручку збусяць. Нiколi не таргуюцца, заўсёды дадуць якi-небудзь прэзент i завязуць дамоў. Крышку шакiруе, што занадта педантычныя. Адзiн, напрыклад, кожнага разу надзявае два прэзерватывы. А яна ж рэгулярна наведвае гiнеколагаў i не дазволiла б сабе пайсцi з клiентам, калi б што-небудзь падчапiла.
